Osim dobro izvedene operacije što je još važno za uspjeh transplantacije?
Izrazito je važno i detaljno postoperacijsko praćenje bolesnika, jer bez čestih postoperacijskih kontrola i potrebnih modifikacija u terapiji može doći do odbacivanja transplantata. Pacijent treba biti svestan da nakon operacije mora dugo vremena redovno upotrebljavati propisanu terapiju kako bi operacija oka bila maksimalno uspešna.
Koja je terapija nakon transplantacije?
U postoperativnom oporavku svi pacijenti koriste lokalnu terapiju u vidu kombinacije antibiotskih i kortikosteoridnih kapljica i masti, veštačke suze te gelove za podmazivanje oka. U slučajevima reakcije odbacivanja transplantata koriste se jače doze kortikosteroida u vidu pojačane lokalne i/ili sistemske kortikosteroidne terapije (u obliku tableta). Bolesnici se prate na dnevnoj osnovi u prvih nedelju dana, potom nedeljno kroz prvi postoperativni mesec, pa na mesečnoj bazi do kraja prve godine, a po potrebi i češće.
Šta svaki pacijent nakon transplantacije mora znati?
Svaki pacijent nakon
transplantacije rožnjače mora znati da se reakcija odbacivanja može javiti bilo kada u životu te da se na svaki pad vidne oštrine, mutniji vid, crvenilo oka, pojavu sumnjivog sekreta, mora ODMAH javiti u očnu Kliniku.
Naša doktori su dostupni po pozivu i vikendom 24 sata dnevno.
Uspešnost operacije i prognoza preživljavanja transplantata rožnjače
Od čega zavisi uspeh operacije i prognoza preživljavanja transplantata?
Zavisi od preoperativne dijagnoze, metode operacije i preciznog postoperacijskog praćenja bolesnika. Za niskorizične bolesti uspešnost je preko 90%, dok je kod visokorizičnih bolesnika od 30-70% u zavisnosti od toga o kojoj je bolesti rožnjače reč. Reakcija odbacivanja transplantata, glavni razlog neuspeha operacije, javlja se značajno ređe nakon slojevite transplantacije u poređenju s perforativnom. Od velikog je značenja i iskustvo hirurga, ne samo u pogledu izvođenja operacije, već i radi postoperacijskog praćenja i prilagođavanja terapije koja je različita u zavisnosti od tipa bolesti. Konačno, ako nema dobre saradnje pacijenta u redovnoj primeni propisane terapije, transplantat može takođe biti ugrožen. Među najvažnijim faktorima za uspešnost operacije jeste preoperativno stanje primateljevog oka odnosno preoperativna dijagnoza.
Transplantacija rožnjače je uopšte najuspješniji oblik transplantacije i najčešće je nakon operacije potrebna samo lokalna terapija kapljicama. Tako visoka uspešnost transplantacije postoji radi toga što je rožnjača „imunološki privilegovano tkivo“ gde se reakcija odbacivanja stranog tkiva vrlo retko događa. Uspešnost uveliko zavisi od dijagnoze od koje boluje pacijent, eventualnom prisustvu i opsegu krvih sudova u području rožnjače i eventualnoj upali oka.
Kod kojih bolesti su transplantacije najuspješnije?
Među najuspešnije transplantacije spadaju one kod
keratokonusa, distrofija i degeneracija rožnjače (uspešnost viša od 90%) te nevaskulariziranih ožiljaka rožnjače i pseudofaknih keratopatija (oko 80%). Kod pacijenata koji boluju od postkeratitičnih ožiljaka rožnjače, ulkusa (čira) rožnjače ili kod ponovljenih transplantacija uspešnost pada na oko 60%.
Koja stanja rožnjače imaju najlošiju prognozu?
Najlošiju prognozu imaju pacijenti koju boluju od kombustije rožnjače, intenzivno vaskulariziranih ožiljaka, vrlo „suvog“ oka ili autoimunih bolesti tipa Stevens-Johnsonova sindroma (oko 20-30%).
